انواع ماسک در بازار
بعضی از انواع ماسک های موجود در بازار عبارتند از ماسک با فیلتر هپا (HEPA) ، ماسک با فیلتر زغال، ماسک با فیلتر کربنی. همچنین بعضی از ماسک ها یکبار مصرف بوده و برخی دیگر را می توان برای مدت طولانی تری استفاده کرد.
از سویی نیز انواعی از ماسک ها دارای فیلتر قابل تعویض می باشند. علاوه بر نوع فیلتر، برای انتخاب ماسک باید موارد دیگری را نیز در نظر داشت که در ادامه به بعضی از آنها شاره می شود:
1- ساختار و استخوان بندی صورت (جهت انتخاب و خرید ماسک با اندازه مناسب)
2- در طول روز به چه میزان از ماسک استفاده خواهد شد.
3- چه مقدار هوا باید فیلتر گردد و یا به عبارتی ماسک در چه مواقعی (فعالیت کم یا زیاد) استفاده خواهد شد. 4- میزان هزینه ای که قرار است برای خرید ماسک آلرژی اختصاص داده شود.
همچنین نکته ای دیگر در خصوص انتخاب و خرید ماسک آن است که عمر فیلتر و ماسک تا حدود زیادی به غلظت آلاینده ها، میزان رطوبت هوا، دما، حجم و تعداد دم و بازدم بستگی دارد. چرا که همه این عوامل می توانند باعث کاهش عمر مفید فیلتر ماسک شوند.
لازم به ذکر است ماسک های یکبار مصرف را نمی توان به منظور استفاده مجدد تمیز کرده و یا شستشو کرد، با این وجود ماسک هایی موجود است که می توان آنها را برای مدت طولانی تری استفاده کرد و حتی بعضی از انواع این ماسک ها دارای فیلتر قابل تعویض می باشند.
طریقه صحیح استفاده از ماسک
در ادامه به طریقه صحیح استفاده از ماسک اشاره می شود:
1- ابتدا دست ها باید قبل از تماس با ماسک با آب و صابون بخوبی شسته شوند.
2- سپس ماسک از جعبه خارج شده و از نظر عدم وجود پارگی و یا سوراخ شدگی بررسی می گردد.
3- قسمت بالای ماسک دارای قطعه ای است که باعث محکم شدن ماسک بر روی بینی می شود. بنابراین از این طریق قسمت بالای ماسک قابل تشخیص می باشد.
4- بند ها و یا کش های نگاهدارنده و محکم کننده ماسک باید بدرستی در پشت سر قرار گرفته و ماسک به طور کامل بر روی صورت قرار گیرد. قسمت بالای ماسک را به کمک قطعه محکم کننده و شکل دهنده ماسک بر روی بینی محکم کنید تا به فرم بینی درآید. شایان ذکر است که ماسک باید به طور کامل بینی و دهان را بپوشاند.
5- با دم و بازدم می توان قرارگیری صحیح ماسک را بر روی دهان و بینی کنترل نمود. در زمان دم نباید هوا از کنارهای ماسک وارد دهان شود. هوای ورودی فقط باید از طریق فیلتر ماسک وارد دهان گردد. در زمان بازدم نیز نباید هیچگونه هوایی از کناره های ماسک خارج شود. ماسک به طور معمول برای افرادی که دارای ریش و سبیل می باشند نمی تواند به طور صحیح دهان و بینی را بپوشاند.
6- هرگز از ماسک با اندازه مناسب برای بزرگسالان برای کودکان استفاده نشود! باید حتما از ماسک های مخصوص کودکان (با اندازه ای کوچکتر از نمونه بزرگسالان) استفاده گردد تا بدین صورت ماسک به طور کامل و صحیح بر روی بینی و دهان کودک قرار گرفته و از ورود آلاینده ها و مواد حساسیت زا جلوگیر کند.
انواع ماسک فیلتردار
ماسک های فیلتردار را بر اساس استانداردهای اروپایی و کارکردها بر اساس زیر طبقه بندی کرده اند.
ماسک N95
ماسک مناسب برای ذرات بزرگتر از 0.3 میکرون با فیلتراسیون 95 درصد غیرمقاوم نسبت به روغن
ماسک N99
ماسک مناسب برای ذرات بزرگتر از 0.3 میکرون با فیلتراسیون 99 درصد غیرمقاوم نسبت به روغن
ماسک P100
ماسک مناسب برای ذرات بزرگتر از 0.3 میکرون با فیلتراسیون 99.97 درصد مقاوم نسبت به روغن
ماسک N95
ماسک فیلتردار n95 که در آلودگی هوا یکی از ماسک‌های مناسب به شمار می‌آید طبق استاندارد امریکایی NIOSH برای درجه فیلتراسیون ماسک‌ها نامگذاری شده است که n. به نشانه‌ی عدم مقاومت نسبت به روغن و 95 به معنای فیلتر کردن ذرات گرد و غبار بیش از 95 درصد می‌باشد
ماسک سه بعدی
با این ماسک از محافظت در برابر گرد و غبار، مه و بخار فلزات در طیف گسترده ای از کاربردهای صنعتی و سایر محیط های خطرناک برخوردار شوید. طراحی 3 پانلی امکان حرکت بیشتر صورت را فراهم می کند ، طرح پانل بالایی فست ماسک به خوبی بر روی قالب صورت نشسته و مه زدگی عینک را کاهش می دهد و سازگاری با عینک را بهبود می بخشد. فناوری سه لایه که شامل دو لایه پارچه های اسپان باند و یک لایه SMS می باشد به شما کمک می کند تا به راحتی نفس بکشید. طراحی پنل زیرین چانه به شما امکان می دهد تا به راحتی نفس بکشید و امکان ورود هوای آلوده از پایین به صورت کامل از بین می رود . این مدل فقط در رنگ سفید، طوسی و صورتی تولید شده که از یک لایه ملت بلون 18 گرم برخوردار است.
ماسک FFP2
ماسک FFP2 نوعی از ماسک فیلتردار با فیلتر ثابت می‌باشد که با استاندارد EN149:2001 نامگذاری شده است در این نام گذاری FFP2 به این معناست که این ماسک تا 94% از ذرات مضر در هوا با اندازه بین 2 و 5 میکرون را فیلتر می‌کند.
تفاوت ماسک N95 و ماسک FFP
ماسک N95 طبق استاندارد امریکایی NIOSH نامگذاری شده است که از نظر درصد فیلتراسیون تقریبا معادل ماسک FFP2 است که با استاندارد اروپاییEN149:2001 نامگذاری شده است
تفاوت ماسک ffp2 و ffp3
ماسک FFP2 تا 94% از ذرات بین 2 و 5 میکرون شامل غبار‌های ریز، فیبر‌ها، غبار‌های مرطوب، غبار‌های روغنی را فیلتر می‌کند در حالی که ماسکFFP3 تا 99% از ذرات کمتر از 2 میکرون را فیلتر می‌کند و قوی‌تر از ماسک ffp2 است
استاندارد EN149
ماسک‌های که با استاندارد EN149:2001 مطابقت دارند برای محافظت در برابر ذرات معلق مرطوب موجود در هوا، جامدات و ذرات معلق روغنی موجود در هوا طراحی شده اند. در استاندارد EN149: 2001 سه دسته از حفاظت برای ماسک فیلتر دار به نام‌های FFP1 و FFP2 و FFP3 بر اساس کارایی فیلتر طبقه بندی شده اند.
ماسک فیلتردار کربن
در این نوع ماسک‌ها لایه‌هایی از کربن فعال شده (کربن اکیتو) به منظور حفاظت در مقابل گاز‌ها و بخار‌ها در نظر گرفته می‌شوند که باعث می‌شود که بوی آلودگی و گاز‌های مضر هوا به داخل ماسک نفوذ نکند
تاریخ انقضا و عمر مفید و مدت زمان استفاده از ماسک فیلتردار n95 و ffp2
به طور عمومی عمر مفید ماسک فیلتردار n95 و ffp2 می‌تواند تا 8 ساعت کاری باشد، اما بطور کلی در سه حالت زیر باید ماسک فیلتردار n95 یاffp2 تعویض شود:
اگر قالب کاسه‌ای شکل ماسک فرم خود را از دست داداه باشد و روی صورت تان بطور کامل محکم نچسبد که باعث نشت هوای بیرون به درون ماسک شود. اگر با وجود زدن ماسک روی صورت بوی دود و هوای آلوده از بیرون را احساس می‌کنید. اگر فیلتر ماسک کثیف شده باشد و آلودگی‌ها گردو غبار روی سطح آن دیده شود که قابل تمیز شدن نباشند.